Nie tacy święci

Kilka dni temu dyskusja na pewnym zaprzyjaźnionym blogu sprowokowała mnie do przemyśleń o świętości. Jak używamy przymiotnika „święty”? „Ale on święty…”, „Nie bądź taki święty!”, „świętszy od papieża” – to popularne powiedzonka z tytułowym świętym w roli głównej. Zakładając, że język jest jakimś odbiciem zbiorowej społecznej świadomości, powiedzenia te pokazują, że stosunek Polaków do świętości charakteryzuje się dużym dystansem i pewnym pobłażaniem. A także świadomością, że święty to ktoś lepszy i że taki status jest nieosiągalny dla zwykłego śmiertelnika.

Najważniejsza różnica pomiędzy pojęciem świętości w tradycyjnych kościołach a takowym pojęciem biblijnym polega na tym, że pierwsze jest właśnie wartościujące. Drugie uznaje po prostu stan rzeczy. I tak - w pierwszym przypadku święty to ktoś spełniający określone normy w sposób, który uznajemy za wystarczający dla Boga (sic!). Gdy przyjmuje się takie kryteria to za świętych można uznać najlepiej wyłącznie zmarłych (bo o nich nie wypada mówić źle). Mówienie tak o kimkolwiek żyjącym mogłoby wzbudzić też niechciane dyskusje i wątpliwości, choć czasami kościół katolicki podejmuje to ryzyko, poprzestając jednak wyłącznie na nieoficjalnych, „nieautoryzowanych” wypowiedziach (np. za życia JP II o jego świętości).

W Biblii słowo, oznaczające świętość oznacza ni mnie ni więcej tylko „oddzielony, wyodrębniony”. Ci, którzy uwierzyli i narodzili się na nowo „wyświęcili się” dla Pana, oddzielili się od dotychczasowego życia i teraz takie nowe życie prowadzą. Są zatem świętymi. Tak wyświęcili się też np. Lewici w starym testamencie (2 Moj 32:29 - „Potem rzekł Mojżesz: Wyście dziś wyświęcili siebie samych do służby dla Pana, gdyż nikt z was nie zawahał się wystąpić przeciwko synowi czy bratu swemu. Niech więc udzieli wam dziś błogosławieństwa.”). Takie też znaczenie ma świętość Izraela jako narodu oddzielonego od innych ludów. W tym przypadku nie mamy do czynienia z żadnym wartościowaniem.

Niestety nawet wśród biblijnie wierzących chrześcijan jest sporo nieporozumień w związku z tym określeniem. Mimo, że jeżeli nawet wiemy co naprawdę oznacza słowo „święty” to mamy przeważnie opory nazywania tym mianem naszych braci i siostry w Chrystusie. Dlaczego? Może po prostu nie jesteśmy sami dość „święci”, czyli niezdolni by oddzielać się od panujących wokół nas schematów świeckiego myślenia…